BÊN BỜ SÔNG QUÊ - LƠI NGÕ

Hồi Ký
bên  bờ
Sông Quê
T/G : Ngọc Dũng

Lời Ngõ
Trong bài thơ “Nhớ con sông Quê hương” của nhà thơ Tế Hanh có đoạn :
“…Chúng tôi lớn lên mỗi người một ngả
Kẻ cuốc cày mưa nắng ngoài đồng
Tôi cầm súng xa nhà theo kháng chiến…”
Với tôi thì không có được diễm phúc như trong những câu mà nhà thơ Tế Hanh đã viết.
Vẫn biết quê hương tôi cũng có dòng sông trong xanh, có cả biển khơi lộng gió, bốn mùa cá mực đầy khoang. Nhưng tôi chưa hề đi biển và không hề biết gì về nghề câu kéo, thậm chí bơi lội cũng không biết nốt, nói gì đến chuyện “Kẻ sớm khuya chài lưới ở bên sông”.

Đất quê tôi thuộc miền duyên hải, nước mặn và cát trắng bao quanh, Do đó cư dân trong làng sinh sống nghề biển vời, chế biến hải sản là chính, buôn bán xa gần từ đời này qua kiếp khác, thế thì có đất đâu để tôi thành
“ Kẻ cuốc cày mưa nắng ngoài đồng ”.

Một công việc cuối cùng nữa thuộc về trách nhiệm làm trai nam nhi trong thời loạn, khi Tổ quốc lâm nguy, bị ngoại bang xâm chiếm, phải sẵn sàng “vác súng đi theo kháng chiến” bảo vệ tổ quốc non sông, giải phóng dân tộc. Riêng tôi không hiếu vì sao mà không được đảm nhiệm công việc trọng trách đó, dù tôi đã có hai ba lần đi khám nghĩa vụ quân sự ở nhà trường. Xin tham gia lực lượng dân quân tự vệ khi trở về làng cũng không được nốt. Thành thử tôi như một con chim lạc đàn bay giữa không trung, không đáng tin tưởng để giao nhiệm vụ lớn lao đó . Điều này thì chẳng than thân trách phận làm gì, âu cũng là trời cho mình không phải đi ra nơi chiến trường, tránh làn tên mũi đạn, sống chết khôn lường. Thế mới biết sống chết âu cũng là do định mệnh !!

Có một điều kỳ lạ nữa, là sau sáu năm xa quê theo con đường học vấn, kiếm được cái bằng tú tài. Tuy không đậu Đ.H, song cũng có nhiều cơ hội để sinh sống nơi đất khách quê người, chốn phồn hoa đô thị. Nhưng tôi chẳng thấy mơ màng ham muốn mảy may một tý nào. Để rồi tính chuyện thủ phận “Ta về ta tắm ao ta. Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn”. Trong lúc đó vẫn có một số công thành danh tọai và có cả một số người như tôi bỏ quê ra đi lang bạt kỳ hồ tha phương sinh sống.

Còn tôi những năm tháng sau đó vẫn sống trong tâm trạng mà nhà thơ Tế Hanh đã viết:
“… Nhưng lòng tôi như mưa nguồn gió biển
Vẫn trở về lưu luyến ở bên sông…”

Dù rằng, có trái khoáy bản năng nghề nghiệp, dù có khi bị coi thường rẽ mạt, thậm chí có lúc bị dồn đến ngõ cụt chân tường, song “Bên Bờ Sông Quê” tôi đã cố gắng lặn ngụp trong cuộc đời, tạo cho mình một cuộc sống tốt đẹp, làm được một số công việc hữu ích mà không có một văn bằng chứng chỉ nào ghi nhận !?

Bây giờ “Bên Bờ Sông Quê” chỉ là kỷ niệm một thời đã sống, là những gì ta đã cố gắng làm việc nối tiếp được Ông Cha, là những gì ta trọn nghĩa với Quê hương, nơi ta sinh thành khôn lớn, dù đã có những lúc “ngụp lặn” hụt hơi bởi những cơn gió chướng rớt lại sau cơn bão tố, tưởng chừng buông tay phó thác theo dòng đời số mệnh.

Nhưng rồi cái gì đến nó sẽ đến. Dòng sông quê bao phen nổi sóng vẫn trở về trạng thái êm đềm, lặng lờ trôi đẹp nên thơ, như thuở ban đầu khai thiên lập địa Thuận Cô và trải qua bao thăng trầm, biến cố lịch sử mà thay da đổi thịt để có một Lý hòa giàu đẹp nhất nhì Quảng Bình hôm nay. Tất nhiên trong đó QUÊ HƯƠNG – GIA ĐÌNH – CON NGƯỜI đều phải tuân thủ theo quy luật đồng thuận của tạo hóa sinh ra, của mệnh đời ban bố

Cuối cùng để kết thúc cho lời ngỏ tôi xin mượn mấy câu thơ trong bài thơ : “Quê hương” của nhà thơ Đỗ Trung Quân thay cho lời kết :
“Quê hương mỗi người chỉ một
Như là chỉ một mẹ thôi
Quê hương nếu ai không nhớ
Sẽ không lớn nổi thành người”