HTML/JavaScript



NgocDungLyhoa chân thành cảm ơn các bạn ghé thăm

Thứ Tư, 12 tháng 12, 2012

HỒI KÝ ĐỜI HỌC TRÒ CỦA TÔI - 14

14 – ĐỒNG HỚI BỐN NĂM NGÀY ẤY

 " Tôi lại trở về thăm Đồng Hới

Tìm gặp lại Người nhưng chẳng thấy Người đâu

Tình củ nghĩa xưa lai láng dâng sầu.

Tôi phải đi tìm Người trong tưởng nhớ ..."

( Trích thơ : Đồng Hới ngày ấy của N.D.)
Trong cuộc đời tôi có sáu năm sống xa quê , trong sáu năm thì Đồng Hới đã chiếm bốn năm rồi . Cũng vì có uẩn khúc riêng nên thời gian sống xa quê không lâu lắm , mà đến hai nơi trong thời gian đó  . Rất nhiều người đi xa , lâu hơn , gần hết đời người mới về quê. Có người không về sống tha hương cho đến chết. Còn tôi như cuộc dạo chơi  vãng cảnh cuộc đời hay vì bước đường ‘’ công danh ’’ tắc nghẽn mà có được thời gian sống ở quê nhiều hơn. Giá như không có sự cố hỏng thi thì tôi cũng phải theo chúng bạn ra học Ba Đồn. nhưng tôi không còn diễm phúc ấy nữa , mà phải đi tìm một lối đi riêng cho mình . Để rồi mình mới có cuộc sống như hôm nay.
Ngày xuất phát là một ngày mưa tầm tã , nói như bây giờ là thời tiết đang chịu cơn áp thấp nhiệt đới ,cho nên mưa dai dẳng kèm thêm gió đông bắc tràn về không khéo thành bão. Nhưng mưa gió gì cũng phải đi .mọi công việc đã được sắp sếp cả rồi .Thời đó áo mưa hoặc nilon hiếm lắm , đa số dùng tơi lá tự làm ,hay mua của nhà nông xuống bán . Tôi cắm cúi đi trong mưa gió .Do mang tơi , thuận chiều gió đẩy, nên tốc độ khỏi phải nói ,đi như ai đẩy sau lưng. Hơi bộn bề, song kín ấm đáo để , mặc mưa tạt gió lùa .Qua Hoàn Lão rồi đến Bở Hơ (Ba Dốc) chẳng có một bóng người .Hồi đó ai dám đi qua đây một mình nhất là đàn bà .Hai bên đường chỉ toàn gò đất biên hòa nối tiếp nhau chạy dài một mạch , lau lách cây cối um tùm, tuyệt nhiên không có một ngôi nhà hay quán xá chi hết . Thí thoảng một vài ô tô chạy bằng than ì ạch leo dốc tiếng máy ầm ầm như giông trời ập xuống , nhả khói đen cả một vùng .Tôi vẫn cắm cúi đi trong mưa , mỏi chân cũng chịu vì biết ngồi nghĩ ở đâu ? Quán không có , làm cây mà đứng giữa trời đang mưa coi e người dại. Nghĩ vậy nên tôi vẫn rảo bước đều đều mặc mưa mặc gió. Nhờ vậy mà qua Sân bay rồi đến Lộc Đại chẳng mấy chốc. Giờ thì có thể đi chậm lại được rồi. Cột mốc bên đường chỉ rõ Đồng Hới 6km , một giờ nữa là sẽ đến nơi.
Tôi ghé vào quán trên dốc nghỉ chân, mua ít kẹo bột uống nước cho phải lệ. Sau này quán nước cũng là nơi tôi thường hay ghé mỗi dịp đi về thăm nhà ,nghỉ chân và ăn dưa đỏ Bờ Hơ.Nhà cô tôi không ở nơi cổng Bình Quan nữa , mà chuyển về gần nhà máy đèn Đ.H. Nghe dượng tôi nói :
- Đây là nhà của một người bỏ đi Nam , U.B.N.D.thị xã trưng dụng cho thuê ở 
Nhà ba gian sáu mét nhưng chiều rộng quá hẹp phải làm bếp trên cống thoát nước sát hồi . Do cô dượng tôi không có con nên sinh hoạt hàng ngày không đến nỗi chật chội lắm. Ăn cơm trưa xong dượng tôi đưa chuyện việc làm ra nói:
- Này Dũng, dượng đã gặp anh Vạy con ông Dương xin cho Dũng làm rồi .Nhưng có một việc này muốn hỏi Dũng xem sao? Dượng nghe tin ty giáo dục Q,B.cho mở một lớp 5 Tư Thục ở ngoài Đồng Phú , nếu Dũng thích học thì chiều đi với dượng hỏi xem sao .
Tôi nghe thế vừa mừng vừa lo nói với dượng :
- Dạ! Không biết họ có nhận không, vì mình không phải con em thị xã .                
- Theo dượng thì cháu nên đi học. Còn được hay không thì chiều ra đó coi thử . Nếu được thì quá  tốt , chứ cháu học nghề thì còn quá nhỏ .Chỗ quen biết họ nhận chứ người khác thì phải đủ 18 tuổi .
- Dạ! Được học thì còn gì bằng .
Cô tôi nói thêm :
- Gắng mà học con ạ , có gì khó khăn O dượng giúp cho .
Trời vẫn còn mưa, gió có phần dịu lại. Đang giờ nghỉ trưa nên phố xá cũng yên ả , ít người đi lại thỉnh thoảng vài ba người đi xe đạp trùm kín áo mưa đạp vội trên đường .Cô dượng tôi vào nghỉ trưa, tôi cũng ngả lưng trên chiếc giường một, kê sát cửa ra vào cho đỡ mệt .Nằm định nhắm mắt một lát ,nhưng không sao ngủ được . Lòng cứ nôn nao vì chuyện học hành .Có lẽ nào mình gặp may như thế . Đã ba tháng nay coi sự học đã được quên lãng , cho về quá khứ ,coi như không có cơ hội nào để cắp sách đến trường , sánh vai với bạn bè .Thế mà nay… tôi vái thầm trong bụng : “ Lạy ngài cho tôi gặp may  ” .
Ngoài đường phố đã nghe tiếng xe đạp và người đi lại ,đa số là cán bộ công nhân viên đến sở làm việc .Đường nhà cô dượng tôi ở là đường quốc lộ 1A xuyên phố ,nên không được tấp nập như các đường phố khác. Tất cả các phố hiệu chủ yếu nằm đường bờ sông Nhật Lệ , đường Lâm Uý, Lê Trực và bến xe …
Tầm hai giờ chiều dượng tôi mới dậy bảo tôi đi Đồng Phú như đã bàn khi sáng .Trời không mưa nặng hạt như buổi sáng nữa nhưng gió lại mạnh hơn .Tôi vẫn cái tơi bộn bề quanh người đi theo dượng như con nhím lẻo đẽo theo sau .Khoảng mười lăm phút , hai dượng cháu đã có trước mặt nhà thờ Tam Tòa .Lần về hướng Đồng Thành là đến trường Trung sơ cấp sư phạm Q B. Tôi sững sờ ngạc nhiên hỏi dượng thì dượng cho hay :
- Đây là trường sư phạm nhưng học chỉ có buổi sáng , ta vào phòng trực hỏi xem .
Vào đến phòng chẳng thấy ai ,chỉ nghe tiếng ồn ào của một số học sinh ở trong phòng nằm sâu ở trong kia .Sau này khi vào học một thời gian mới biết đây là trường dòng của nhà thờ ,đồng thời cũng là nơi các con chiên đạo Thiên Chúa Giáo sinh hoạt.Nay họ đã di cư vào Nam sau hiệp nghị Gieneve 1954.Nhà nước trưng dụng sử dụng nơi đào tạo giáo viên sư phạm. Đang còn cởi áo tơi và nilon , một người dáng vẻ thầy giáo đi ra chào hai dượng cháu:
- Các anh gặp ai ạ!
Dượng tôi trình bày:
- Dạ th..ưa , có phải ở đây nhận học sinh vào học lớp năm tư thục không ạ!
Thầy giáo nhìn tôi một hồi rồi hói như trả lời với dượng :
- Phải , có phải anh xin cho em  vào học không ?
- Vâng , nhờ thầy đăng ký cho cháu vào học ạ !
Thầy giở sổ ghi chép ra hỏi :
- Em tên gì , ở đâu ?
Nghe hai tiếng ở đâu mà tôi nhẹ cả lòng .Tôi nhanh nhẫu trả lời :
- Dạ em là Hồ Ngọc Dũng ở xã Hải Trạch huyện Bố Trạch ạ .
Ghi chép xong thầy căn dặn tôi:
- Thứ hai buổi chiều tuần tới là khai học, em về chuẩn bị sách vở là vừa. Đến lớp có gì bổ sung thầy sẽ truyền đạt thêm.Tôi là giáo viên phụ trách lớp này.
Tôi “ dạ ” và cả hai dượng cháu chào thầy ra về. 
Đêm đầu tiên ngủ ở nhà dượng, do gần nhà máy đèn không sao ngủ  được.Tiếng máy chạy rầm rầm, lại thêm những xúc cảm được học làm cho tôi thao thức mãi. Như vậy là mình có thể yên tâm nói với bạn bè rằng mình vẫn ngang tầm với họ chứ không thua kém tí nào. Nhất là má với chị sẽ ngạc nhiên trước sự thay đổi đột ngột mà không hề biết trước. Chắc chắn ngày kia chị vào mua hàng nghe tin này chị sẽ vui mừng lắm. Mọi sự thay đổi như chong chóng , thật bất ngờ không sao tưởng nổi.
Học ở Đồng Hới lại làm cho tôi liên tưởng đến anh tôi .Hồi xưa cũng vậy ,anh tôi không theo bạn bè ra Ròn học mà một mình vào Đồng Hới ,Thật là một sự trùng khớp hí hữu ,chỉ có khác , anh tôi phải ở trọ còn tôi có nhà cô dượng đỡ nhớ nhà và buồn tẻ.Miên man suy nghĩ tôi ngủ thiếp đi lúc nào không biết. Nhà máy đèn đã nghĩ chạy từ lúc nữa đêm , thị xã cũng đã chìm vào đêm yên tĩnh .
Chiều thứ hai mưa vẫn chưa dứt.Tôi lại phải còng kềnh trong chiếc tơi lá đến lớp . Thú thực tôi rất ngượng .Trước đây mang tơi đi mưa ở nhà thì chẳng sao . Nay đi học , lại học ở thị xã nữa chứ , hổ thẹn quá trời . Nhưng biết làm sao bây giờ , phải cố gắng đợi chị vào xin tiền mua tấm nilon mới được. Lớp học có trên bốn mươi học sinh , một nữa là học sinh thị xã mà đa số con nhà giàu người Hoa, là những chủ hiệu buôn bán to lớn ,hiệu chụp ảnh, chữa đồng hồ , may mặc .Còn lại chủ yếu là hoc sinh các huyện Quảng Ninh Lệ Thủy và vài ba đứa bên kia Bảo Ninh Sa Động .Vùng ngoài Quảng Trạch có ba bốn đứa và tôi .Cái chán nhất là ngày nào tôi cũng bị vài lần nhái giọng , “Va tời tè” hoặc “ cho choa với bay ”  Nhưng rồi lâu cũng thành quen ,nhất là khi mình tỏ ra xuất sắc trong học tập , bọn chúng cũng giảm chọc ghẹo , chỉ khi nào tỏ ra thân tình nói nhái một câu cho thêm phần thân mật.
Thầy Đinh Phú Sánh vừa là chủ nhiệm vừa là giáo viên bộ môn xã hội. Thầy dạy cả văn, sử địa . Thầy rất hiền và yếu , bây giờ nhớ lại mà thương thầy quá trời , nhất là khi thấy thầy mệt tưởng chừng như ngất sĩu nơi lớp học ,bệnh tim đã hằn hạ thầy quá tội .Môn toán có hai thầy trường cấp 2 Đào Duy Từ thay nhau qua dạy. Do chỉ có một lớp , lại độc lập ở cách xa, cho nên không kết hợp được giáo viên thành thử chỉ có học bốn môn chính còn các môn khác không có. Nhất là không có lao động hàng tuần hay các buổi sinh hoạt ngoài giờ khác. Cho nên học rất khỏe mà lại vui vì cùng chung cảnh ngộ tư thục , nộp học phí nên thông cảm chan hòa đáo để. 
Trong lúc tôi còn mải mê học hành vui chơi cùng bạn bè thì ngoài nhà cũng có sự kiện đổi thay đột ngột. Theo chị tôi vào kể thì ngoài làng đã sửa sai xong . Chị nói :
- Nhà mình họ đã trả thành phần công thương . Ông nội họ cho lại nhà gác. Má với chị tính , ông nội có gian lều xay lúa , hiện nay ông đã vào ở trong nhà gác , mình vào xin ông mà ở ,chứ em đi học nhà cửa vắng hiu à. Đêm hôm ngại lắm vả lại má đi chợ cả ngày chị còn phải đi Đồng Hới nữa thành thử nhà đóng cửa suốt ngày ,nhà tranh vách đất e có ngày cũng mất sạch .Lúc đó kêu ai , mà lại mang tội vu oan ,ngờ hô nữa thì cực lắm. Em tính có được không ?
Chị nói đúng với suy nghĩ của tôi mấy lâu nay , nên tôi trả lời ngay:
- Được chứ chị. Mấy lâu nay em cũng lo thế. Nay ông không ở lều xay nữa thì mình xin ông mà ở, chắc ông cho thôi.
- Ông đồng ý rồi , chị tính đi chuyến này về là dọn .
Tôi phân vân một điều nên nói với chị :
- Cô dượng đi Hà Nội vắng, phải giữ nhà không thì chủ nhật này em về, hai chị em mình cùng dọn.
- Thôi , em yên tâm nhà cửa có chi mô mà lo .Chị gánh vài gánh là xong .Còn nhà  bán cho họ về làm chuồng bò .Không ai mua thì tháo về làm củi .Một mình chị lo được rồi .Em yên tâm mà học cho khá .
Nghe chị nói tôi không băn khoăn nữa , mà cảm thấy vui nữa là khác. Vui vì từ nay má và chị khỏi đơn chiếc đêm hôm hay những lúc vắng nhà vì bận bịu buôn bán ,vả lại được về ở gần ông ,có con có cháu sao không vui được .
Hai chị em ngồi nói chuyện mãi mà không hết . Chị hỏi :
- Em thích ăn chè không ?
Chè nào, ăn tiệm à ?
- Ờ, ăn tiệm Nam Phát đó .Nghe nói chè hoa cau ướp lạnh ngon lắm , ta đi ăn một lần cho biết.
Thấy tôi chần chừ chị giục :
- Đi đi em !
- Dạ !
Hai chị em khóa cửa nhà xong ,lững thững đi đến hiệu chè Nam Phát. Đồng Hới bấy giờ các cửa hàng ăn hoặc giải khát có tiếng chủ yếu của người Hoa. Phở chè Nam Phát có tiếng xưa nay . Thôi thì vào một lần cho biết . Khổ nỗi hôm đó không hiểu sao chị tôi vội vàng ra đi lại quên mang tiền , thành thử khi thưởng thức bát chè hoa cau mát lạnh xong chuẩn bị đứng dậy trả tiền thì ôi thôi chị tôi phát hoảng :
- Dũng , chị quên mang tiền rồi , làm răng hè ?
Nghe nói tôi cũng hoảng , vì tiền thì có thể chậm lại ,chạy về lấy xuống trả là xong ,nhưng điện sắp tắt rồi .Thôi thì đằng nào cũng thế , tôi nghĩ như vậy và đưa chìa khóa nhà cho chị rồi nói:
- Thôi chị, chị đi nhanh về nhà lấy tiền em ở lại nói với ông chủ.
Chị tôi về nhà được mười lăm phút thì điện mất , tôi nói với ông chủ :
- Chị cháu đi vội quá quên mang tiền theo đang chạy về lấy. Bác thông cảm .
Ông chủ cười nói :
- Không sao , thế nhà ở đâu ?
- Dạ ! 91 Võ Nguyên Giáp ạ gần máy đèn đó .
-  Ờ.. ờ..         
Tôi ngồi một lát nữa thì chị tôi quay trở lại . chị tôi vừa thở vừa nói :
- Vừa lấy tiền xong quay ra khóa cửa thì điện tắt. Cháu trả tiền, bác..
Hai chị em ra về cứ cười mãi vụ ăn chè quên tiền .Có lẽ bây giờ chị tôi quên rồi , may ra đọc trang hồi ký này chị mới nhớ lại . Còn tôi đang còn duyên nợ với nhà hàng Nam Phát lắm ,không phải vì hay đi ăn , mà không hề một lần trỏ lại ăn chè hay phở ,vì sau này có một cơ hội mà tôi quen Lệ Hoa , Lệ Hương ,Lệ Vân , ba chị em gái , ba nàng ‘công chúa’ của ông Nam Phát người Việt gốc Hoa      .                     




4 nhận xét:

  1. Ngày xa mẹ theo con đường mới
    Bao hy vọng phơi phới trong tim
    Những mong trời lặng gió êm
    Để nâng chân cứng đá mềm dẻo dai

    Nhưng có lẽ ý trời thử thách
    Giông gió mưa như thích trêu tôi
    Bước chân khấp khởi đầy vơi
    Gió mưa mặc kệ Áo tơi che rồi

    Một mình bước bằng đôi chân nhỏ
    Chẳng đắn đo sợ khó đang chờ
    Học nghề Đồng Hới bến mơ
    Ai hay lủi thủi bơ vơ lúc này

    Có phúc có phần nay tôi ngẫm
    Bước chân đi chắc mẩm học nghề
    Thế mà vừa đến thẫn thờ
    Nghe lời O Dượng ..bây giờ học thôi

    Ngẫm thấy rằng cuộc đời có số
    Thật không ngờ lên phố học cơ
    Dẫu còn lạc lõng bơ vơ
    Dẫu còn bị chọc nhưng mà rất vui

    Cố gắng học cho đời nở mặt
    Bạn chọc ghẹo cũng bớt dần đi
    Tôi luôn cố học nhất nhì
    Thầy khen bạn nể cũng vì học chăm

    Cố gắng học mấy năm vượt khó
    Bao kỷ niệm không thể nào quên
    Chị Hanh đến hẹn lại lên
    Hai ngày một chuyến chị em tương phùng

    Chuyện nhớ nhất rủ cùng đến quán
    Ăn chè Nam phát bán rất nghiền
    Chị em vui vẻ quên tiền
    Ăn xong mới biết…chị liền về thôi

    Nhớ bao nhiêu chuyện cười không hết
    Nhưng chuyện nhà thôi viết chuyện vui
    Sửa Sai về đến ta rồi
    Nhà ông được trả phục hồi Công Thương

    Mẹ xin ở tiện đường buôn bán
    Còn lều nơi Xóm Quán bán thôi
    Cũng lại mình chị ngược xuôi
    Một mình tần tảo cho tôi học hành

    Đời sóng gió tâm thành tạm lắng
    Thuyền xuôi giòng trong nắng sóng êm
    Tôi như nghèn nghẹn trong tim
    Viết ra kỷ niệm ấm êm đoạn này

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Thơ vẫn tiếp những dòng hồi ký
      Lời vẫn hay ủy mị thiết ta
      Hòa theo kỷ niêm đã qua
      Vui xưa vọng đến bây giờ vẫn vui

      Chính vì vậy cháu vui khôn kể
      Viết một lèo không thể dừng tay
      Bao nhiêu lời đẹp ý hay
      Tuôn trào như nước khúc này đoạn kia

      Xóa
  2. Việc học của anh nhiều lần dở dang nhưng cũng nhiều phen may mắn thế. Chắc có số thật anh nhỉ?
    Mà sao hồi đó anh nhỏ vậy đã tính chuyện đi học nghề hả anh. May mà được tiếp tục đi học chứ không thì vất vả quá!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Anh tuy nhỏ nhưng mà sớm biết
      Nỗi nhọc nhằn khôn xiết mẹ cha
      Rừng sâu tìm chị từng qua
      Vượt đường đến chỗ giam ba huyện người

      Nay nhớ lại những gì còn nhớ
      Không hiểu sao lúc đó khôn ghê
      Chắc là may mắn trời cho
      Hay là phúc đức ông bà đẩy xui

      Có như vậy hôm nay mới gặp
      Em Song Thu biết được đời anh
      Bao nhiêu vận biến gian nan
      Hình như có số kiếp phần cả thôi

      Hihihi... Nếu lúc đó tuổi thanh niên mà gặp em thì chắc em thương anh lắm nhỉ ...không khéo ...hê hê hê

      Xóa

Dùng mã code dưới đây để chèn nguồn từ bên ngoài vào comment
Hình ảnh : Copy link hình và dán trực tiếp vào comment mà không cần dùng thẻ
LƯU Ý :Định dạng đuôi ảnh hỗ trợ ['JPG','GIF','PNG','BMP']