HỒI KÝ ĐỜI HỌC TRÒ CỦA TÔI -P17

17 NHỮNG NGÀY SỐNG LẠI TUỔI XANH

Tôi và bốn bạn rời trường một cách vội vàng về ngay Vườn dương ,nơi Thị đoàn tổ chức trại huấn luyện cán bộ chỉ huy đội T.N.T.P.Từ xa ,nơi cầu Mụ Kề đã thấy cờ đỏ sao vàng, cờ đoàn và cờ đội bay phấp phới xung quanh khu vực cắm trại. Bóng các em thiếu niên đang tụ tập dưới các gốc dương liễu cao vút , tay xách nách mang đủ thứ : Nào cọc dài ,cọc ngắn ,dây dợ ,chăn màn soong  chảo như quân đội chuẩn bị hành quân ra mặt trận . 

Châu chịu trách nhiệm chung nên cậu ta đi nhanh về phía các thầy cô , ban chỉ huy của Thị đoàn T.N.Đồng Hới để liên hệ công tác . Còn Ngoại , Thưởng và Tâm là người ở đây , biết các em thiếu nhi trường cấp I Đồng Hải nên kéo tôi đi ngay đến chỗ các em . Chưa tự giới thiệu nhưng các em đã biết rõ đó là phụ trách của mình , các em reo lên :

- A, các anh chị phụ trách đến rồi . Các em xin chào anh Ngoại , chị Thưởng anh Tâm , a..nh.. anh dạ các em xin chào anh ạ !

Em thiếu niên nữ chào tôi có vẻ ngượng nghịu nên cúi đầu e lệ . Ngoại thấy thế nên nói vội :

- Anh xin giới thiệu các em biết , đây là anh Dũng các em làm quen với anh đi .

Các em như không hẹn mà gặp , cùng hô to như khẩu lệnh;

- Dạ, các em xin chấp hành ạ !

Đang còn nói chuyện chào nhau thì cũng vừa lúc Châu đến, vui vẻ thông báo :

- Anh chào các em . Được nhà trường phân công , từ nay các anh là phụ trách liên đội của các em . Riêng anh phải ở trại chỉ huy , còn anh Ngoại , anh Tâm , anh Dũng và chị Thưởng ở trại với các em .Thôi đã muộn rồi các đồng chí hướng dẫn các em cắm trại đi . Còn chương trình hoạt động cắm trại xong , ban chỉ huy sẽ phổ biến sau .     

Cắm trại thời đó , mọi cái đều tự lực cánh sinh là chủ yếu .Từ cắm trại cho đến nấu ăn các em tự làm cho nên sôi động và vui lắm . Toàn trường cấp I Đồng Hải chỉ có một trại ( vì chỉ có hơn mười em là cán bộ đội , liên đội ) .Chúng tôi chia làm hai bộ phận . Một bộ phận làm trại với các anh phụ trách ,một bộ phận cùng với chị Thưởng lo việc chợ búa nấu ăn .

Tôi vừa hướng dẫn các em vừa tìm hiểu làm quen.Tôi hỏi một em gái :

- Em tên gì ? Liên đội ta em nào làm liên đội trưởng :

- Dạ thưa anh ,em tên Nguyễn Thị Thu Thủy ạ ,bạn Phạm Hổ người đen đen đó là liên đội trưởng  ạ .Ngô Thị Tú Linh cao, gầy bận áo hoa cà là liên đội phó ,còn lại các em là đội trưỡng đội phó anh ạ !  

- Thế em cao cao khi hồi chào anh tên gi em ?

- Dạ đó là Lệ Hương ,Trần Thị Lệ Hương đội trưỡng đội Nguyễn Thị Minh Khai lớp 4 A ! Con ông Nam Phát anh biết không ?         

Vừa kéo tấm vải hoa căng lên trai tôi hỏi tiếp:

- Biết , Thế em đội nào lớp mấy ?

- Dạ cùng đội Nguyễn Thị Minh Khai lớp 4A anh ạ !

 Gần hai tiếng đồng hồ thì trại đã hoàn thành , các em trải chiếu ngồi nói cười vui vẻ . tôi thì thầm với Ngoại :

 - Các em hồn nhiên quá , được làm công tác này giống như chúng mình sống lại thời thiếu niên Ngoại nhỉ !

 Ngoại cười nhìn tôi :

 - Ừ , mình cũng vậy, vui thật . Chắc sau này về trường được gặp nhiều em vui hơn  là đằng khác .

Một hồi còi vang lên từ trại chỉ huy , kèm thêm từ trên cao một cây dương liễu , tiếng loa của ban chỉ huy trại mời tất cả phụ trách và toàn thể các em tập trung về giữa sân để nghe phổ biến nội dung hoạt động .

Như đàn chim vỡ tổ các em từ các trại ùa ra giữa sân xếp hàng ngay ngắn theo từng liên đội của mình . Tôi vô cùng yên tâm vì nội dung được nghe có nhiều việc tôi đã biết thông thạo qua sách vở , tài liệu tôi được đọc. Ngoài việc huấn luyện nghi thức đội thì mình đã biết hồi còn là thiếu niên chẳng có gì khó , còn vui chơi đánh moocse thông tin tích tè , tích tích tè tè cho đến dấu hiệu đi đường , thì mình cũng đã đọc qua một số chuyên san thời Pháp như chuyên san : "Hiếu Học" dành cho thiếu nhi xuất bản ở Saigon . Đúng là như đã có sắp đặt , dọn cỗ không sai chút nào . Nhờ vậy từ chỗ lớ ngớ thành ra sư phụ của trại , cho nên việc chiếm lĩnh lòng tin yêu của các em trôi qua một cách dễ dàng nhanh chóng .

Kỷ niệm sâu sắc nhất của hội trại lần này là đêm chạy mưa. Hôm đó ,  đang kể chuyện cổ tích cho các em nghe xong, chuẩn bị đi ngủ thì bỗng dưng trời sấm chớp đùng đùng loạn xạ. Toàn trại nhốn nháo cả lên như vỡ chợ , ban chỉ huy trại thổi còi triệu tập trưỡng trại hội ý inh ỏi . Gió mạnh thổi từ cửa sông Nhật Lệ vào làm mùng màn giật phập phồng tưởng như muốn nhổ trại cuốn đi . Châu nhanh chóng chạy về tuyên bố :

- Đồng chí Dũng và đồng chí Thưởng nhanh chóng dẫn các em vào nhà dân mà ngủ . Còn  đồng chí Tâm , Ngoại với tôi ở lại bảo vệ trại . 

Không chần chừ gì nữa , tôi và Thưởng dẫn các em về nhà dân ở sau  khu giao tế Đồng Hới . Vừa chạy đến cổng giao tế thì trời trút mưa như thác đổ . Nhà máy đèn cũng vừa cúp điện , trời tối bưng chẳng thấy gì . Tôi lần đi vào đường kiệt nhờ ánh sáng lóe lên của tia chớp .Thưởng níu tay từng em một dắt vào nhà . Trời vẫn ào ào trút nước , sấm vẫn đì đoàng đinh tai nhức óc , làm các em hoảng sợ kêu thét lên nghe tội nghiệp, áo quần em nào em nấy ướt sũng như lội dưới nước lên . Các em vào nhà chỉ có biết đứng co ro . Làm sao để các em có áo thay đây ? Khi tháo chạy cứ tưởng vào nhà kịp vả lại quá vội vàng không mang hành trang đi theo, nên cơ sự xẩy ra nông nỗi này . Tôi quyết định nói với Thưởng :

- Thưởng ở lại với các em . Hổ, em theo anh ra trại ngay

Em Hổ và tôi mò mẫm quay lại Vườn dương . Dưới chân nước từ các sân nhà tuôn vào cống rãnh nghe ào ào như thác. May quá Châu , Ngoại , Tâm đã dùng nilon gói đùm áo quần các em gọn gàng cẩn thận . Tôi mừng quá gọi liên đội trưởng:

- Hổ ơi ! Thế là có đồ thay rồi .

Châu hỏi tôi :

- Các em ướt cả rồi à ?

- Các em vào nhà dân cả rồi nhưng ướt hết , mình định cho các em sơ tán về nhà thay đồ mai tập trung , bây giờ thì không lo nữa . tôi mang về cho các em thay , chốc nữa  quay trở lại với các đồng chí .           

Châu đang còn kéo níu mấy sợi dây chằng cùng với Ngoại nói như hét :

- Đúng đó , cậu mang về cho các em thay kẻo lạnh . Cậu có ra thì ghé về nhà thay áo quần đi đã , rồi quay lại coi trại cho tụi mình về thay sau cũng được .

Đến tầm một giờ sáng thì mưa ngớt mà sấm chớp cũng im bạch luôn . thị xã trở lại yên tỉnh , êm đềm trong giấc ngủ của mọi người cũng như của các em thiếu nhi đi cắm trại hôm nay.

Sau lần trại Vườn Dương , suốt trong thời gian gần hai năm phụ trách chúng tôi còn nhiều kỳ cắm trại khác nữa nhân các ngày lễ lớn : Ngày thiếu nhi quốc tế mồng 1 tháng 6 , ngày thành lập đội T.N T.P. Việt Nam 15-5 , trại trung thu tháng tám . Các dịp đó , khi thì do thị đoàn tổ chức , lúc thì do cơ sở trường tổ chức với nhiều địa điểm khác nhau . Bãi biển Đồng Thành, đồi sỏi Vĩnh Tuy Quán Hàu , sân vận động Đồng Hới v.v..

Ngoài ra các kỳ tham gia diễu hành , diễu binh nhân ngày lễ quốc khánh mồng 2 tháng 9 hàng năm . Tuần  hành đấu tranh thống nhất nước nhà , chống luật 10 – 59 của Ngô Đình Diệm , chống vụ thảm sát Phú Lợi ở miền Nam , phản đối Mỹ và ngụy quyền giết anh Nguyễn Văn Trỗi . Thôi thì nhiều việc  phải làm , mệt nhưng mà vui có nhiều ý nghĩa .

Cũng nhờ học khá nên không ảnh hưởng chất lượng học tập. Tôi và các bạn tôi đều tốt nghiệp cấp hai và đậu vào học cấp ba trót lọt. Chỉ có Ngoại vì hoàn cảnh kinh tế khó khăn nên không theo học nữa . Cũng từ đó chúng tôi không tham gia công tác phụ trách đội T.N.T.P. , tập trung vào học cấp ba.

Tôi tuy ở Lý Hòa nhưng đã nhập hộ khẩu ở Đồng Hới cho nên mọi chế độ lương thực , phiếu vải và các thứ nhu yếu khác đều hưởng như dân thị xã. Vì vậy ngoài học tập công tác ở trường còn phải về tham gia sinh hoạt ở khu phố như:  thống kê nhân khẩu , bầu cử hội đồng các cấp , lao động X .H.C.N. ngày thứ bảy hàng tuần vì miền Nam ruột thịt. Ngoài ra một tuần vài đêm dạy B.T.V.H. cho thanh niên , bà con trong khu phố nữa. Tôi còn nhớ rõ có một đợt toàn thị xã mở một chiến dịch lớn xây dựng gì đó , lực lượng chủ yếu là thanh niên các khu phố và học sinh cấp 2 Đào Duy Từ tham gia . Tôi được nhà trường phân công vào ban cổ động , lấy tin và sáng tác thơ ca hò vè để phát thanh loa đài tuyên dương , động viên các đơn vị tham gia chiến dịch .

Đêm đó điện sáng suốt đêm .Hai giờ sáng loa truyền thanh các trụ điểm ngã tư , cổng Bình Quan chương trình hành động và ca nhạc rầm rộ .Cả thị xã ,mọi người bật dậy cơm nước sẵn sàng cuốc xẻng gióng gánh kéo về tập trung các địa điểm đã phân công từ trước .Tôi đi về các điểm lấy tin ban đầu về không khí sôi nổi ra quân , về thời gian cũng như số lượng tham gia .Tiếp đó quay về vân phòng trực báo viết bài cho bộ phận phát tin .Ngày ấy hai buổi đi đi về về mỏi nhừ hai chân nhưng vui quá quên cả mệt cả đói .

Lúc đó hăng say đáo để nhưng chưa có ý thức phấn đấu vào đoàn , cứ mặc cho nó trôi đến mô thì đến , chứ không có mảy may dò hỏi hay lân la làm quen chấp hành này , bí thư nọ .Học và làm một cách vô tư ,không mặc cảm ,không tị nạnh thiệt hơn , miễn sao mình học tốt trong nhà trương , học  ngoài đời cho tốt ,mọi người yêu mến là được .Không phải vì hoàn cảnh lý lịch xấu mà nói vậy , vì tôi đã tự xác định rồi , dù mình có làm tốt mấy đi chăng nữa cũng chỉ là một hạt cát nhỏ trong sa mạc mà thôi .Vì không phải đối tượng cho người ta ưu ái ,cho người ta nâng đỡ .

Ba năm học cấp hai thì hai năm là đối tượng đoàn , tổ trưởng tổ đối  tượng chứ đâu có phải tổ viên , vì hăng say tích cực trong công tác và sôi nổi phát biểu khi học điều lệ và nhiệm vụ của người đoàn viên thanh niên cho nên được đề bạt tổ trưỡng. Nhưng oái oăm thay, hai năm đứng gác cổng đoàn với chức danh tổ trưởng cho chiến sĩ vượt lên ,còn mình tay trắng vẫn hoàn tay trắng ,vẫn vô danh ẩn tích , sắc sắc không không thật là bi đát quá chừng . Cảnh cá chép vượt vũ môn trong chuyện cổ tích đấy mà .